AB’den ‘yeşil yıkama’ya karşı yasa tasarısı

Taslağa göre, AB üyesi ülkelerdeki şirketler ürünlerini gerçekten ‘sürdürülebilir, iklim ve çevre dostu’ yöntemlerle ürettiklerini kanıtlamak zorunda kalacak.

Avrupa Komisyonu, şirketlerin “yeşil üretim” iddialarını kanıtlarla desteklemesini öngören bir yasa taslağı hazırladı.

Teklifle, ürünlerini “iklim nötr” veya “geri dönüştürülmüş malzeme içeren” olarak pazarlayan şirketler, etiketlerde verildikleri bilgileri kanıtlayamamaları durumunda bunları kullanamayacak ve baskıya maruz kalacak.

Reuters‘in aktardığına göre, yanıltıcı çevre reklamlarıyla mücadele etmeyi amaçlan taslakta, “Teklif, yeşil aklamayla mücadele ederek, işletmeler için ‘çevre dostu ürünler’ pazarında eşit ve adil bir ‘oyun alanı’ sağlayacaktır” deniyor. 

Yeşil yıkama, yeşil göz boyama yeşil aklama, yeşil badana veya yeşil cila (greenwashing) diye de anılan bu kavram, iklim krizinde rol oynayan, başta fosil yakıt ve moda endüstrisine mensup büyük firmaların aldatıcı pazarlama teknikleriyle kendilerini doğa dostu gibi lanse etmesi anlamına geliyor.

Avrupa Komisyonu, 2020’de ürünlerin “çevre dostu” özellikleriyle ilgili 150 iddiayı değerlendirmiş ve bunların yüzde 53’ünün ‘belirsiz, yanıltıcı veya asılsız bilgiler içerdiğini” tespit etmişti. Yasa teklifi, bu tespitin ardından, yeşil aklamayı tamamen ortadan kaldırma amacıyla verildi.

Karbon kredisi alanlar da açıklamak zorunda olacak

Tasarı, iklim değişikliğiyle ilgili farkındalık arttıkça sürdürülebilirlikle ilgili girişimlerde bulunan şirketlerin iddialarının kontrol edilmesini öngörüyor.  Teklife göre, ürünlerinin çevreye olumlu etkisi olduğunu iddia eden şirketler, bu durumun başka bir alanda olumsuz bir etkiye neden olup olmadığını da açıklamak zorunda kalacak. 

İddiaları kendi çevresel etkilerini dengelemek için karbon kredisi satın almaya dayanan şirketler de bunu açıklamak zorunda kalacak. Tasarı yasalaşırsa, AB kapsamında şirketlerin iddialarını doğrulamak ve uyumsuzluk durumunda cezalar uygulamak için bir sistem kurması da gerekecek. 

Taslak belgenin yasalaşmasının tüketicilerin hangi ürünlerin gerçekten çevre dostu olduğunu belirlemesine yardımcı olacağı ve ürünleri gerçek çevresel faydalara sahip olan firmalara uygun krediler verilmesini sağlayacağı belirtiliyor. 

Taslağa göre, yeni kurallar AB’de satılan tüm ürün ve hizmetleri kapsayacak. Ancak gaz ve nükleer enerji ve bazı yatırım ürünleri, halen AB taksonomisine göre “sürdürülebilir” olarak tanımlanıyor. 

Kaynak: https://yesilgazete.org/abden-yesil-yikamaya-karsi-yasa-tasarisi/